Huấn luyện hành vi trong ABA hoạt động bằng cách lợi dụng cơ chế sinh tồn. Họ khiến cho chúng tôi cảm thấy không an toàn. Họ buộc chúng tôi làm những gì khiến nhà trị liệu vui vẻ nhằm lấy được sự an toàn.
Họ làm điều này thông qua cơ chế “chải chuốt/grooming”. Đó là kết bạn để thiết lập mối quan hệ tình cảm bền chặt.
Sau đó những nhà trị liệu (bạn của chúng tôi) yêu cầu chúng tôi làm một số việc cho họ. Lúc đầu, là những thứ dễ dàng và hãy nhìn xem họ đã khiến bạn mình làm những gì họ muốn một cách vui vẻ như thế nào. Đó là cảm giác thực sự tốt đẹp.
Bây giờ nhà trị liệu sẽ yêu cầu chúng tôi làm những việc ít thoải mái hơn. Có thể là những việc mà não của chúng tôi không được thiết kế một cách tự nhiên để làm. Chúng tôi không muốn làm.
Đột nhiên, những nhà trị liệu – “bạn” của chúng tôi không thích chúng tôi nữa, họ phớt lờ chúng tôi. Điều này gây cảm giác không an toàn và chúng tôi lo lắng. Cách để chúng tôi được an toàn là phải làm điều không thoải mái trên kia. Khi chúng tôi làm thì bạn của chúng tôi quay trở lại, mỉm cười hạnh phúc. Được rồi. Nó chỉ hơi khó chịu thôi – đáng để giữ tình bạn.
Và từng bước một, ngày càng có nhiều yêu cầu ‘bình thường hóa’ được đặt ra cho chúng tôi. Điều đó “loại bỏ chúng tôi” và khiến chúng tôi hoạt động 24/7 như một người khác. Bỏ qua sự thoải mái và hạnh phúc cơ bản của chúng tôi để mọi người được hạnh phúc.
Chúng tôi học được rằng chúng tôi không đáng được yêu và không đáng được chấp nhận. Thậm chí đến mức chúng tôi phải giả vờ là một người khác để giữ “tình bạn” của mình.
Và cơ chế bảo vệ tự động của chúng tôi, bộ não tiền sử (khủng long) của chúng tôi biết rằng FAWN (luồn cúi) – làm hài lòng mọi người là cách tốt nhất để giữ an toàn cho mình.
Điều này có nghĩa là kẻ lạm dụng tiếp theo (nhà trị liệu mới) xuất hiện sẽ được thừa hưởng. Chúng tôi đã được “chải chuốt” và đào tạo để làm mọi người hạnh phúc với cái giá phải trả là sự thoải mái của mình. Điều này trông cũng giống như một mối quan hệ bình thường.
Chủ nghĩa hành vi của ABA không tìm kiếm nguyên nhân đằng sau các biểu hiện như “Không muốn” hoặc “Tìm kiếm sự chú ý”.
“Tôi không muốn đặt tay lên bếp nóng”. Vấn đề không phải là tôi không muốn làm, vấn đề là bếp nóng. Hãy tìm ra nguyên nhân của sự trốn tránh và giải quyết nó. Lúc đó sẽ không có gì phải trốn tránh.
Trong ABA, bạn được dạy rằng việc đặt tay lên bếp nóng hết lần này đến lần khác là bình thường. Và nguyên nhân thực sự đằng sau cái gọi là “TÌM KIẾM SỰ CHÚ Ý” chính là vì trẻ đang “TÌM KIẾM SỰ AN TOÀN”. Vì trẻ tự kỷ rất dễ bị tổn thương. Chúng tôi phải dựa vào những người xung quanh để giữ an toàn và bảo vệ mình. Nếu họ không làm điều đó thì chúng tôi cần sự chú ý của họ để họ làm.
Câu trả lời là tìm ra nguyên nhân khiến trẻ tự kỷ cảm thấy không an toàn và xử lý các nguyên nhân đó. Trấn an trẻ rằng trẻ được bảo vệ và an toàn.
ABA dạy bạn rằng, bất kể bạn làm gì, KHÔNG AI sẽ đến để bảo vệ bạn. Không có lý do gì để yêu cầu giúp đỡ hoặc hỗ trợ bởi vì sẽ không có ai đến cả. Và nếu bạn cứ yêu cầu thì bạn sẽ bị tấn công bởi người mà bạn coi là người bảo vệ bạn. Vì vậy, bạn học được rằng bạn KHÔNG BAO GIỜ an toàn khi yêu cầu sự giúp đỡ, bảo vệ hoặc hỗ trợ.
Cha mẹ thấy con ngoan ngoãn làm người khác hài lòng thì không lo lắng gì về chúng. Họ đang không nhìn thấy một đứa trẻ đang cam chịu (luồn cúi) đầy sợ hãi, đứa trẻ đã bị tê liệt cảm xúc. Không tin tưởng bất cứ ai, không an toàn khi là chính mình, không thể nhờ giúp đỡ khi gặp khó khăn.
ABA chỉ là một ‘nhãn hiệu’ của chủ nghĩa hành vi hay “Coca-Cola” của chủ nghĩa hành vi. Tất cả các kỹ thuật theo chủ nghĩa hành vi đều độc hại như nhau và đều nằm trong tầm ngắm của người quan sát. Và nó phổ biến trong xã hội.
Đánh trẻ để “bắt chúng xếp hàng” được coi là “cách làm cha mẹ tốt” thời tôi còn nhỏ. Xã hội đã nhận ra rằng điều đó bây giờ không còn ổn nữa.
Nhưng thay vào đó, chúng ta chỉ mới chuyển sang “đánh” trẻ về mặt cảm xúc. Ở trường học, trong nhiều sách hướng dẫn làm cha mẹ, chủ nghĩa hành vi vẫn còn ở khắp mọi nơi.
Và dần dần xã hội bắt đầu nhận ra rằng điều đó là sai trái, nếu không muốn nói là tệ hơn cả hành hung thể xác. Chúng ta chưa đạt được điều chúng ta cần nhưng những nhà tiên phong như Ross Greene và Mona Delahooke đang giúp các bậc cha mẹ nhận ra rằng có một cách tốt hơn. Đó là cách tạo ra một hộp công cụ các kỹ năng để con bạn trở thành con người hạnh phúc thật sự của chúng. Để xây dựng sự tự tin, khả năng phục hồi và hỗ trợ sức khỏe tinh thần tốt.